BIMtimidatie overwinnen: Belgisch bouwbedrijf MBG stapt over op BIM

Professionals op het gebied van architectuur, engineering en bouw (AEC) worden zelden geprezen om hun innovativiteit. Toch is de technische tak van de branche de afgelopen tien jaar zo enorm gegroeid, dat het aantal nieuwe digitale mogelijkheden bijna duizelingwekkend is. Dat geldt vooral voor kleine en middelgrote bedrijven binnen AEC. De technologische explosie levert bij een correcte implementatie ongelofelijke voordelen op, maar datzelfde implementatieproces roept zo veel vragen op dat het afschrikwekkend kan worden.

Door de toename van publiek-private partnerschappen (PPP), het aanstaande BIM-mandaat van het Verenigd Koninkrijk, de gevolgen van de Brexit en mogelijke overheidsstandaardisaties wordt de keuze om al dan niet digitale oplossingen te gebruiken langzaamaan wereldwijd uit de handen van hoofdaannemers genomen. Beheerders en overheidsinstellingen nemen nu die beslissing, wat erop wijst dat digitale oplossingen waarschijnlijk niet meer verdwijnen. Maar hoe ver deze digitale oplossingen moeten gaan, moeten we nog afwachten. Projectpartners zien de voordelen van toegenomen communicatie dankzij technologie, en nu het gebruik van BIM en Virtual Design and Construction blijft toenemen, is het misschien wel het beste als bedrijven in het diepe worden gegooid om te leren hoe ze het hoofd boven water kunnen houden.

Het Belgische bedrijf MBG kan erover meepraten. Voor het eerst wagen ze de sprong naar BIM namens de Belgische industriële CFE-groep met een project van £ 105 miljoen: het Algemeen Ziekenhuis Sint-Maarten in Mechelen, niet echt een ideaal project voor een experiment. Dankzij de publieke en private financiering van het project had het bedrijf weinig ruimte om te onderhandelen over technologische oplossingen. (Dit is geen volledig PPP-project, maar financieel gezien moeten de private partners VZW Emmaus–AZ Sint-Maarten de regels volgen die van toepassing zijn voor overheidsinstellingen, omdat ze profiteren van de subsidies voor het project.) "Onze klant nam de beslissing om dit ziekenhuis in BIM te ontwerpen," vertelt projectmanager Bens Bervoets. Als hoofdaannemer van het project was MBG meer dan bereid om de digitale uitdagingen het hoofd te bieden. "Dit is een van de eerste grote projecten hier in België met BIM, waarbij Revit een 3D-model creëert.

Het bouwplan bestrijkt vijf jaar en komt in totaal uit op £ 303 miljoen voor het voltooide ziekenhuis. Het eerste obstakel dat moest worden overwonnen, was de enorme hoeveelheid mogelijkheden om technologie toe te passen in dit ambitieuze project. "We hebben hier in België nog geen standaard voor hoe je met BIM werkt. Er wordt momenteel aan een Europese standaard gewerkt, maar die is nog niet afgerond," aldus Bens. "Voor projecten zoals dit is er heel veel projectinformatie die op het juiste moment aan de juiste mensen gegeven moet worden. Moderne technologie biedt iedereen oplossingen om efficiënter te kunnen werken." In dit geval bestond het technologiepakket uit Buzzsaw (projectextranet), Aproplan, Revit, Tekla, Navisworks en Bluebeam Revu, die allemaal nieuw waren voor MBG.

Een juiste vertaling

Als projectmanager is het een van de belangrijkste uitdagingen voor Bens om ervoor te zorgen dat de gegevens uit de complexe BIM-programma’s goed worden overgezet voor de uitvoerders. Daarnaast moet hij goedkeuring krijgen van de projectpartners voor alle bijgewerkte tekeningen. "Gewoonlijk zouden we tekeningen van onze aannemers en onderaannemers krijgen, ter controle. Ik druk de tekeningen dan af en plaats mijn opmerkingen op de ouderwetse manier, aan een tafel met verschillende kleuren," vertelt Bens. "Dan moet ik naar ons kantoor in Antwerpen en ze scannen in A0-formaat. Het is geen ingewikkeld proces, maar het kost veel tijd." Nu gebruikt Bens Revu om de bouwtekeningen over te zetten en annotaties toe te voegen. "Met Revu kan ik al mijn annotaties digitaal in het programma plaatsen, ze naar de onderaannemers en leveranciers sturen, en hun revisies in een PDF ontvangen. We gebruiken voornamelijk de tools voor annotaties, hyperlinks en metingen. Het is een goed programma omdat niet iedere aannemer, en zeker niet iedere onderaannemer of kleinere partij in het project, de BIM-software heeft of het juiste personeel om ermee te werken. Daarom gebruiken we vooral bij kleinere onderaannemers Revu."

Laten zien wat je bedoelt

De andere component die de overgang naar BIM gemakkelijker maakte voor MBG, was het apparaat dat de tekeningen toont zelf. "We gebruiken een groot aanraakscherm dat een tekening van A0-formaat kan weergeven zonder in te zoomen," vertelt Bens. "Dat maakt de overstap makkelijker voor mensen die gewend zijn te werken met tekeningen op plotterpapier." MBG bespaarde niet alleen tijd en geld doordat er niet meer afgedrukt hoefde te worden op plotterpapier, maar er ging ook vrijwel geen tijd meer verloren tussen het goedkeuren van tekeningen en het beschikbaar stellen op het aanraakscherm. Bens legt uit: "We gebruiken het scherm als we overleg hebben met de voormannen van onderaannemers, zodat onze bouwopzichters eenvoudig kortetermijnplanning kunnen bespreken. Je pakt bijvoorbeeld de plattegrond van de tweede verdieping van een gebouw en plaatst met Revu eenvoudig markeringen op het grote scherm. Markeringen maak je eenvoudig met kleuren, en die kun je opslaan op het projectextranet (zodat de documenten beschikbaar zijn op locatie via een iPad) of via e-mail versturen."

Op schema en vooruitkijkend

Hoewel MBG voor het eerst BIM gebruikt, vordert het AZ Sint-Maarten-ziekenhuisproject snel. En wat nog belangrijker is: het ligt precies op schema. Bens en zijn MBG-team zijn blij dat ze de uitdaging zijn aangegaan. "Voor dit project kwamen veel testcases samen. We hadden het scherm, BIM en Bluebeam Revu. Ik denk dat ze vanaf nu standaard worden ingezet voor onze projecten."

Bens denkt dat vooral informatie delen het grote voordeel is van BIM binnen de bouwindustrie. Hij denkt ook dat de hele industrie zou profiteren van betere communicatie. "We leven nu in een economie van delen, met name vanwege sociale netwerken, en dit is een tijd van delen in het algemeen. We zien deze ontwikkeling in de bouwindustrie in België, maar ook in de rest van Europa. Er vinden veel gesprekken plaatsen tussen verschillende bedrijven, dus ik denk dat de concurrentie meer is gebaseerd op kennis dan op mankracht. Dertig of veertig jaar geleden hoorde je bij de vijf beste aannemers als je meer dan 1000 werknemers in dienst had. Nu hoor je bij de tien beste aannemers als je je klant de beste oplossingen biedt. Er heeft dus een verschuiving plaatsgevonden binnen de bouwindustrie, van concurrentie op basis van mankracht naar concurrentie op basis van kennis."

*MBG is gevestigd in België en kocht Bluebeam-producten via Bluefields, een Bluebeam Silver Reseller.